Merkez Bankası Başkanı’nın CDS yorumu alay konusu oldu

Merkez Bankası Başkanı Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu’nun CDS’i (Kredi Risk Primi) “zenginlerin saldırılardan korunmak için çok yüksek duvarlar arkasındaki evlerde yaşamak zorunda kalması” olarak anlatması sosyal medyada ve ekonomi çevrelerinden alay konusu oldu.

Ekonomist Emrah Lafçı, CDS’in zenginlerin saldırılardan korunmak için çok yüksek duvarlar arkasındaki evlerde yaşamak zorunda kalmalarıyla alakalı değil, dış borçları ödeme kabiliyetiyle alakalı olduğunu yazarak konu hakkında bir videosunu paylaştı.

T24’ten Barış Soydan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu’yla İstanbul’da uzun bir görüşme gerçekleştirdi. Soydan, Kavcıoğlu’na “Para politikasında sorun yoksa Türkiye’nin risk priminin (CDS) yükselerek yeniden 400’ü geçmesinin sebebi ne peki?” diye sordu.

Soydan aldığı yanıtı şöyle aktardı: “Kavcıoğlu, Türkiye’nin risk priminin bu kadar yüksek olmasına çok anlam veremediğini ifade ediyor. Bazı gelişmekte olan ülkelerde gündelik hayattaki riskin Türkiye’den çok daha fazla olduğunu, zenginlerin saldırılardan korunmak için çok yüksek duvarlar arkasındaki evlerde yaşamak zorunda kaldığını anlatıyor. Buna karşılık bu ülkelerde risk primi 170 iken Türkiye’nin 400’ün üzerinde olmasının mantıklı / haklı olmadığını savunuyor.”

PEKİ CDS NEDİR?

Kredi risk primi (İngilizce: Credit Default Swap – CDS)  alınan bir kredinin geri ödenmeme riskini tespit etmek ve bu riske karşı kredinin sigortalanması için kullanılan değerdir. Faiz doğası itibarıyla alacaklının geri ödememe riskini içeren bir risk primidir. Kredi risk primi ise bu riskin sistemli bir şekilde finansal enstrümana dönüştürülmüş ve sayısal olarak ifade edilmiş halidir. Alacaklı, kredinin olası geri ödenmeme riskine karşı verdiği borcu sigorta eder, bu sigorta işlemi ve sigorta için belirlenen bedel ise kredi risk primine tekabül eder. Bu prim bir ülkeye olan finansal güven baz alınarak serbest piyasa tarafından belirlenir. Kredileri sigortalayanlar finansal güveni oluşturan parametrelere göre geri ödememe riskini ve riski satın almaya razı oldukları primin değerini belirlemeye çalışır. Kredi risk primi ifade edilirken her %1 faiz oranı 100 baz puana tekabül eder. Kredi risk priminin 100 olması durumda borç için beklenen faiz oranının %1 olduğu varsayılır. Örneğin 2019 yılında Çin’in kredi risk primi 32 baz puan iken[2] Güney Afrika’nın kredi risk primi 165 baz puandı. Bu durumda Çin uluslararası piyasalardan aldığı borç için %0,32 oranında faiz öderken Güney Afrika %1,65 faiz ödüyordu.